पृथ्वीच्या टोकावरचं शहर: जिथे सूर्य ६६ दिवस दिसतच नाही!

0 64 2 minutes read

अमेरिकेतील अलास्काच्या या शहरात सुरू झाली ६६ दिवसांची अखंड रात्र

हिवाळ्याच्या थंडीत आपल्याला नेहमीच धुकं आणि ढगांचा सामना करावा लागतो, ज्यामुळे सूर्याचे किरण फार कमी दिसतात. तरीही, काही वेळा दिवसभरासूर्य आपल्याला कधी ना कधी नजरेस पडतो आणि आपल्या दिवसात थोडा प्रकाश आणि उष्णता आणतो. पण अमेरिकेतील अलास्कामध्ये एक असं शहर आहे जिथे सूर्य तब्बत दोन महिन्यांसाठी “सुट्टीवर” जातो! होय, तुम्ही बरोबर वाचलंत.संपूर्ण ६–७ आठवड्यांसाठी या शहरात सूर्य अगदी अदृश्य राहतो, आणि लोक संपूर्ण काळ अंधारात जगतात.

ही विलक्षण घटना का घडते आणि त्यामागचं शास्त्रीय कारण काय आहे, हे समजून घेणं अगदी रोचक आहे. चला, या लेखात आपण या शहराची गूढता आणि सूर्याच्या अद्भुत “सुट्टी”मागची शास्त्रसुसंगत कारणं सविस्तर जाणून घेऊया.

१८ नोव्हेंबरला वर्षातील शेवटचा सूर्यास्त

अलास्कातील उत्कियागविक (पूर्वीचे नाव – बॅरो) हे शहर आर्कटिक सर्कलच्या उत्तरेस सुमारे ४८३ किमीवर वसलेले आहे आणि येथे दरवर्षी एक अद्भुत नैसर्गिक घटना घडते, ज्याला ध्रुवीय रात्र (Polar Night) म्हटले जाते. हिवाळ्याच्या हंगामात सूर्य काही आठवड्यांसाठी पूर्णपणे दिसत नाही, ज्यामुळे संपूर्ण शहर गडद आणि शांत वातावरणात बुडतं.

या वर्षी, १८ नोव्हेंबरला उत्कियागविकमध्ये वर्षातील शेवटचा सूर्यास्त झाला, आणि पुढील सूर्योदय २२ जानेवारी २०२६ रोजी होणार आहे. म्हणजे तब्बल ६६ दिवस या शहरात सूर्याची एकही किरण दिसणार नाही. या काळात शहरातले लोक अंधाराशी जुळवून घेतात, त्यांचे दैनंदिन जीवन, कामकाज आणि सामाजिक कार्यक्रम या अद्वितीय परिस्थितीच्या अनुषंगाने बदलतात, आणि शहरभर एक रहस्यमय आणि गूढ वातावरण तयार होते.

ध्रुवीय रात्र का होते?

ध्रुवीय रात्र का होते? याचे मुख्य कारण म्हणजे पृथ्वीचा अक्ष सूर्याच्या दिशेने तिरका असणे. सप्टेंबर ते मार्चदरम्यान उत्तर गोलार्ध सूर्यापासून थोडा दूर झुकतो, ज्यामुळे आर्कटिक प्रदेशात दिवस हळूहळू लहान होत जातात आणि अखेरीस पूर्ण अंधार पसरतो. काही ठिकाणी या काळात अनेक आठवडे सूर्य उगवतच नाही, आणि अंधार हे नैसर्गिक रीत्या कायम राहतं.

उत्कियागविक हे त्यापैकी एक ठिकाण आहे, जिथे वर्षातून तब्बत दोन महिन्यांपेक्षा जास्त काळ सूर्य दिसत नाही. या काळात रहिवाशांना फक्त ऑरोरा बोरियालिस (Northern Lights) या नयनरम्य प्रकाशाची साथ मिळते. म्हणजे तब्बल ६६ दिवस शहरात सूर्याची एकही किरण दिसत नाही.

अत्यंत कठीण हवामान

ध्रुवीय रात्र सुरू झाल्यावर उत्कियागविकमध्ये हवामान अत्यंत कठोर बनते. मीडिया रिपोर्टनुसार, तापमान अनेकदा शून्य फारेनहाइटच्या खाली जाते. सूर्यप्रकाश नसल्यामुळे शरीरातील उष्णता पटकन कमी होते, मानसिक आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो, बाहेर काम करणं अधिक धोकादायक ठरतं, तसेच प्रवास, खरेदी आणि रोजच्या दिनचर्येतही अनेक अडचणी निर्माण होतात.

तरीही, येथे राहणारे लोक या कठीण वातावरणाशी सविस्तर जुळवून घेतात. अंधाराच्या या काळातही ते आपल्या दैनंदिन कामकाजात सातत्य राखतात, स्थानिक सण आणि कार्यक्रम साजरे करतात, आणि नैसर्गिक सौंदर्याचा अनुभव घेण्यासाठी ऑरोरा बोरियालिससारख्या अद्भुत दृश्यांचा आनंद घेतात.

वसंत ऋतुपासून वातावरणाचा बदल

जानेवारीच्या शेवटी सूर्य पुन्हा दिसू लागल्यावर दिवस हळूहळू लांबतात आणि वातावरणात बदल जाणवू लागतो. मे महिन्यापासून परिस्थिती पूर्णपणे बदलते; मे ते ऑगस्टच्या सुरुवातीपर्यंत उत्कियागविकमध्ये सूर्य जवळजवळ मावळतच नाही! या काळाला “Midnight Sun” म्हणतात, कारण दिवस रात्रसुद्धा २४ तास प्रकाशमान असतो. या अद्भुत घटनेमुळे शहरातील जीवनात नवा उत्साह येतो आणि नैसर्गिक सौंदर्य पूर्णपणे समोर येते.

ही घटना फक्त आर्कटिकपुरती मर्यादित नाही. पृथ्वीच्या अक्षावरच्या झुकण्यामुळे दक्षिण ध्रुवावर ही उलट परिस्थिती दिसते. जेव्हा आर्कटिकमध्ये ६६ दिवस रात्र असते, तेव्हा दक्षिण ध्रुवावर ६ महिने दिवस चालतो; आणि जेव्हा आर्कटिकमध्ये २४ तास सूर्य चमकत असतो, तेव्हा दक्षिण ध्रुवावर तब्बल ६ महिन्यांची रात्र सुरू होते. या नैसर्गिक चक्रामुळे ध्रुवीय प्रदेशातील जीवन इतर जगापेक्षा खूप वेगळं, अनोखं आणि अद्भुत बनतं.

मित्रांनो, उत्कियागविकमधील ६६ दिवसांची अखंड रात्र ही पृथ्वीवरील सर्वात अनोख्या आणि अद्भुत नैसर्गिक घटनांपैकी एक आहे. या काळात सूर्य दिसत नसल्यामुळे नागरिकांना अत्यंत कठीण हवामानाचा सामना करावा लागतो, शरीर आणि मन दोन्ही आव्हानांना सामोरे जातात.

तरीही, या अनोख्या घटनेमागे पृथ्वीच्या अक्षाच्या झुकण्यामुळे निर्माण होणारे नैसर्गिक चमत्कार आपल्याला निसर्गातील संतुलन आणि विविधता अनुभवायला शिकवतात.

आणखी वाचा: