आवश्यक हवामान
मटकी शेतीसाठी उष्णकटिबंधीय आणि उपोष्णकटिबंधीय हवामान योग्य आहे. हवामान उबदार आणि कोरडे असावे. सरासरी तापमान 25 ते 30 अंश सेल्सिअस आणि वार्षिक पर्जन्यमान 50 ते 100 सेंटीमीटर असावे.
आवश्यक जमीन
मटकी शेतीसाठी मध्यम ते हलकी, सुपीक, चांगली निचऱ्याची आणि थोडीशी अम्लीय जमीन योग्य आहे. pH 6.5 ते 7.0 च्या दरम्यान असावे.
अशी करा लागवड
मटकीची लागवड उन्हाळ्यात केली जाते. बीजांची पेरणी सरी-वरंबे पद्धतीने केली जाते. पेरणीचं अंतर 30 x 30 सेंटीमीटर किंवा 45 x 45 सेंटीमीटर ठेवावे.
कशी करावी जोपासणी
मटकीची जोपासणी खालीलप्रमाणे केली जाते:
खरीप: पेरणीनंतर 10 ते 15 दिवसांनी पहिली खुरपणी करावी. नंतर 15 ते 20 दिवसांच्या अंतराने दोन-तीन खुरपणी करावी.
पाणी व्यवस्थापन: मटकीला मध्यम पाणी लागते. पेरणीनंतर सुरुवातीला दररोज पाणी द्यावे. नंतर 7 ते 10 दिवसांच्या अंतराने पाणी द्यावे.
खत व्यवस्थापन: मटकीला खताची गरज कमी असते. पेरणीपूर्वी जमिनीत शेणखत किंवा कंपोस्ट खत घालावे.
रोग आणि कीड नियंत्रण: मटकीला तांबेरा रोग आणि बोंडकी कीड यांचा प्रादुर्भाव होऊ शकतो. या रोग आणि कीड नियंत्रणासाठी योग्य उपाययोजना कराव्यात.
कापणी
मटकीची कापणी 5 ते 6 महिन्यांनी केली जाते. कापणीनंतर मटकिला कोरडे करून साठवले जाते.
इतके मिळेल उत्पादन
योग्य निगा राखल्यास मटकीची प्रति हेक्टरी 10 ते 12 टन उत्पादन मिळते.
मटकीच्या जाती
मटकीच्या अनेक जाती आहेत. काही प्रमुख जाती खालीलप्रमाणे आहेत:
राजा मटकी, कांदे मटकी, काळी मटकी, सातपुडा मटकी, विदर्भ मटकी
या जातींमध्ये रोग आणि कीड प्रतिरोधक क्षमता चांगली असते. तसेच, या जातींमध्ये उत्पादन क्षमता देखील चांगली असते.
अशा या मटकी शेतीविषयी ची संपूर्ण माहिती तुम्हाला कशी वाटली ते नक्की कळवा. हा लेख जास्तीतजास्त शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचवा.
