Practice makes a man perfect, सरावाने माणूस परिपूर्ण बनतो. वरील सुविचाराप्रमाणे कोणत्याही कामात किंवा गोष्टीत परिपूर्णता मिळविण्यासाठी सातत्य आणि सराव या अत्यंत महत्त्वाच्या आणि प्रारंभिक गोष्टी आहेत. सातत्यपूर्ण प्रयत्नांशिवाय जीवनात कोणतीही गोष्ट साध्य करता येऊ शकत नाही. एखाद्या कामाला सुरुवात केल्यावर आपण लगेच त्यात Mastery मिळवतो असे नाही. त्यासाठी कष्टाचा यज्ञ पेटवावा लागतो. प्रयत्नांची पराकाष्ठा करावी लागते.
एखादं लहान मूल जेव्हा जन्माला येतं, तेव्हा ते लगेच चालायला शिकत नाही. अनेकदा चालण्याच्या प्रयत्नात ते धडपडतं, पण पडल्यावरदेखील ते चालणं सोडत नाही. सरतेशेवटी त्याच्या प्रयत्नांना यश मिळतं आणि ते मूल चालायला शिकतं. त्या लहान मुलाला कोणी चालण्याचे धडे दिलेले असतात का? तर नाही. ते स्वतःच शिकतं आणि प्रयत्न करायला लागतं. सांगायचं काय, ‘तर केलं तर नक्की होतं.’ process खूप महत्वाची आहे. त्या process मध्ये टिकून राहणं त्याहून जास्त महत्वाचं. जो थांबणार त्याचा शेवट निर्विवाद आहे आणि जो टिकून राहणार, त्याचं यश सुद्धा हमखासच. टिकून राहणं आणि करत राहणं एवढीच समज घ्यायची. आयुष्याचा प्रवास, यशाचा प्रवास हा कमी अधिक प्रमाणात सारखाच. वेगळं काय तर प्रवासाचे टप्पे आणि येणारे थांबे. फक्त करत राहायचं आणि लढत राहायचं.
कोणत्याही कामात सातत्य ठेवण्याची काही महत्त्वाचे कारणे आहेत :
प्रगती: सतत प्रयत्न केल्याने आपण हळूहळू, परंतु निश्चितच प्रगती करतो. सातत्यामुळे आपल्याला आपल्या कामात सुधारणा दिसून येतात. आपणच आपल्यात बदल अनुभवतो.
निपुणता: सातत्याने एकाच कामात गुंतलेले राहिल्यास त्या क्षेत्रात निपुणता आणि कौशल्य वाढते. त्या कामाचं सुयोग्य तंत्र आपल्या लक्षात येते आणि ते काम आपल्या अंगवळणी पडतं.
आत्मविश्वास: नियमितपणे प्रयत्न केल्याने आत्मविश्वास वाढतो, कारण यशाची शक्यता वाढते आणि आपण आपली क्षमता ओळखतो. ते काम आपण करू शकतो हा विश्वास आपल्याला वाटतो.
अनुकूलता: सातत्याने काम केल्याने मन आणि शरीर त्या कामाशी अनुकूल होते, ज्यामुळे कामात वेग येतो आणि कार्यक्षमतेत वाढ होते. कामाचा वेग आणि अचूकता अधिकाधिक वाढते.
लक्ष्य प्राप्ती: सातत्यामुळे आपण आपल्या ठरवलेल्या उद्दिष्टांपर्यंत पोहोचण्याची शक्यता अधिक असते. आपल्याला आपलं ध्येय अधिकाधिक जवळ दिसू लागतं. त्या ध्येयप्राप्तीची खात्री वाटू लागते.
समयसूचकता : नियमितपणे आणि सातत्याने काम केल्याने वेळेत काम पूर्ण करण्याची क्षमता वाढते, ज्यामुळे इतर कामांसाठी वेळ उपलब्ध होतो. आपण स्वत: आपली personal life आणि corporate life मध्ये प्रामाणिक आणि punctual राहायला लागतो.
कौशल्य विकास : सातत्यामुळे आपण आपले कौशल्यं आणि तंत्र अधिकाधिक सुधारू शकतो. नियमित सराव आणि प्रयत्न केल्याने कोणत्याही गोष्टीत निपुणता मिळते.
ध्यान आणि एकाग्रता : सातत्यामुळे आपल्या कामावर लक्ष केंद्रित राहते. मन एकाग्र होते. यामुळे विचलित न होता आपले उद्दिष्ट साध्य करण्याची क्षमता विकसित होते.
स्वयंशिस्त: सातत्याने काम केल्याने आपल्यात स्वयंशिस्त येते, काटेकोरपणा येतो. जी फक्त कोणतेही उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठीच नाही, तर आपले जीवन अधिक अनुशासित आणि परिणामकारक बनविण्यासाठी आवश्यक आहे.
आत्मसंतोष: सातत्याने प्रयत्न करून जेव्हा आपण आपल्या उद्दिष्टांपर्यंत पोहोचतो, तेव्हा त्यातून मिळणारी आत्मसंतोषता आणि अतीव आनंद खूप महत्त्वाचा असते.
सातत्य ठेवल्यामुळे होणारे फायदे खालीलप्रमाणे :
आव्हानं ओळखण्याची क्षमता: सातत्याने काम करत राहिल्याने कोणत्या ठिकाणी अडचणी येतात किंवा समस्या उद्भवतात, हे ओळखणे सोपे होते. यामुळे त्या समस्यांवर उपाय शोधणे व त्या सोडविणे अधिक सोपे होते.
दृढ इच्छाशक्ती: सातत्याने प्रयत्न करत राहिल्यामुळे इच्छाशक्ती मजबूत होते, जे अडचणींचा सामना करण्यासाठी महत्त्वाचे असते.
संयम आणि सहनशीलता: सातत्य हे संयम आणि सहनशीलता वाढवते. यामुळे आपल्याला तात्काळ यश न मिळाल्यास निराश न होता पुढे जाण्याची प्रेरणा मिळते.
शारीरिक व मानसिक आरोग्य: नियमित व्यायाम किंवा योगासारख्या सातत्याने केलेल्या गोष्टींमुळे शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य सुधारते.
विश्वासार्हता: सातत्यामुळे आपली विश्वासार्हता वाढते. इतर लोक आपल्यावर विश्वास ठेवतात आणि आपली जबाबदारी स्वीकारतात.
दीर्घकालीन यश: सातत्य हे दीर्घकालीन यशाचा पाया बनते. सातत्याने मेहनत घेतल्यास आपण आपल्या क्षेत्रात दीर्घकालीन यश मिळवू शकतो.
कुटुंब व समाजातील नाते: सातत्याने दिलेला वेळ आणि प्रयत्न कुटुंब व सामाजिक नात्यांना बळकटी देतो. नियमित संवाद आणि सहभागामुळे नाते अधिक घनिष्ट होते.
चांगल्या सवयींची निर्मिती: सातत्याने काहीतरी करत राहिल्यामुळे चांगल्या सवयी निर्माण होतात, ज्या आपले जीवन सुधारण्यात मदत करतात.
हे सर्व फायदे एकत्रितपणे सातत्याचा महत्त्वाचा भाग बनवतात आणि आपल्या जीवनात अधिक स्थिरता व यश आणतात.
आणखीन वाचा
- स्वतःच स्वतःचे नायक बना
- सुसंगती सदा घडो, सुजन वाक्य कानी पडो!
- यशाचे रहस्य: प्रयत्न करणे कधीही सोडू नका
